ارتودنسی به عنوان یکی از موثرترین شیوه‌های رفع اختلالات دندانی و تنظیم مجدد فک در سنین گوناگون، شناخته می‌شود. با این حال، برخی از افراد به علت احساس درد ناشی از این فرایند، تمایلی به پذیرش آن نشان نمی‌دهند.
اکنون باید به جستجوی دلایل بروز درد ناشی از ارتودنسی بپردازیم و رویکردهایی برای آن ارائه دهیم. در این مقاله، با روش‌های کاهش درد ارتودنسی آشنا خواهید شد.
آیا ارتودنسی با درد همراه است؟
نصب ارتودنسی روی دندان، می‌تواند با درد و ناراحتی همراه باشد و این وضعیت احتمالا برای چندین روز ادامه می‌یابد. درد ارتودنسی بیشتر به خاطر عدم عادت فرد، دهان و دندان‌هایش با بریس‌های جدید است.
این درد، معمولاً 4 ساعت پس از جایگذاری سیم‌های کمانی ارتودنسی آغاز شده و پس از 24 ساعت به اوج خود می‌رسد. مدیریت درد در طول درمان، باید به عنوان یکی از مولفه‌های اساسی در نظر گرفته شود. گرچه میزان این درد تا زیادی به انتخاب متخصص ارتودنسی در مشهد یا هر شهر دیگری بستگی دارد، با این حال این حس ناخوشایند معمولاً در موقعیت‌های زیر بروز می‌کند:
- در زمان جویدن (بخصوص غذاهای سخت)
- هنگامی که بیمار در حال صحبت کردن است و براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی با لب‌ها و زبان تماس پیدا می‌کنند.
- زمانی که زبان به بریس‌ها می‌خورد.
عوامل مختلفی می‌توانند روی مدت درمان ارتودنسی تأثیر بگذارند، از جمله احساس درد شدید در ناحیه‌ی لثه‌ها و دندان‌ها که ممکن است به‌دلیل تغییر مکان رخ دهد.
به طور کلی، پس از انجام ارتودنسی، بیمار باید به طور منظم و در بازه‌های زمانی معین به متخصص خود مراجعه کند. در ادامه، با روش‌های کاهش درد ارتودنسی در خانه آشنا خواهید شد.
راهکار‌های کاهش درد ارتودنسی در خانه کدامند؟
شما می‌توانید با اجرای چندین شیوه ساده، درد ناشی از ارتودنسی را در منزل تسکین دهید. این روش‌ها در کم کردن التهاب و درد موثر هستند.
استفاده از مسکن‌ها؛ روشی موثر قبل از مراجعه به پزشک
تقریباً یک یا دو ساعت قبل از مراجعه به مطب دندانپزشک برای نصب یا تنظیم مجدد براکت‌ها، استفاده از داروهای مسکن درد مانند استامینوفن یا ایبوپروفن می‌تواند مفید واقع شود.
استفاده از کمپرس سرد؛ روشی برای کاهش درد و التهاب
استفاده از کمپرس سرد در کنترل و کاهش التهاب به‌وجود آمده، تاثیرگذار خواهد بود. در صورت عدم دسترسی به کیسه یخ، مصرف نوشیدنی‌های بسیار خنک یا خوردن بستنی می‌تواند دردتان را کم کند.
خوردن غذاهای نرم و پرهیز از مصرف مواد غذایی سفت
پس از نصب ارتودنسی بر روی دندان، لازم است از خوردن مواد غذایی سفت و سخت مانند آب‌نبات یا آدامس خودداری شود، زیرا می‌توانند درد را افزایش دهند. به‌جای مصرف این مواد غذایی، باید غذاهای نرم، مانند سوپ یا پوره‌ها را مصرف کنید.
استفاده از آب نمک برای تسکین زخم‌ها؛ کاهش درد به همراه ضدعفونی کردن دهان
شست‌وشوی دهان با آب ولرم حاوی نمک، می‌تواند به تمیز کردن و ضدعفونی کردن زخم‌های ایجاد شده در دهان و کاهش درد مرتبط با آن‌ها کمک شایانی کند.
استفاده از داروهای بی‌حس‌کننده خوراکی
داروهای ضددرد خوراکی مانند ژل بنزوکائین، مستقیماً روی لثه‌ها و دندان‌ها استفاده می‌شوند تا درد ناشی از ارتودنسی را تسکین دهند.
استفاده از محافظ دندان؛ راهی برای کاهش فشار به براکت ها
محافظ‌های دندانی می‌توانند به کاهش فشار و جلوگیری از آسیب دیدگی و درد ناشی از براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی کمک کنند. قبل از استفاده، مشورت با ارتودنتیست برای انتخاب مناسب‌ترین نوع محافظ دندان ضرورت دارد.
استفاده از موم در ارتودنسی؛ محافظ بافت نرم دهان در برابر براکت
موم‌های مخصوص ارتودنسی، هم توسط متخصص دندانپزشکی و هم توسط بیماران به کار گرفته می‌شوند تا از بافت داخلی لب در برابر آسیب‌های احتمالی ناشی از لبه‌های تیز براکت‌ها حفاظت کنند.
این موم‌ها سمی نیستند و در صورت بلعیده شدن، خطری ایجاد نخواهند کرد، با این حال، بهتر است که پیش از مسواک زدن و خوردن غذا، آن‌ها را از دهان خارج کنید.
کاهش درد ارتودنسی با روش ماساژ درمانی
در صورتی که در طول دوره ارتودنسی، لثه آسیب ببیند و درد هم ناشی از همین علت باشد، می‌توان با ماساژ دادن لثه، شدت درد را به طور قابل توجهی کاهش داد. این درد معمولاً به دلیل فشار وارد شده از سوی سیم‌های ارتودنسی به وجود می‌آید که می‌تواند به زخم شدن یا تورم لثه منجر شود.
در زمان ارتودنسی، رعایت بهداشت دهان و دندان را از یاد نبرید
در مدت زمانی که براکت‌های ارتودنسی را روی دندان‌های خود دارید، لازم است بدانید مراقبت از دندان ارتودنسی شده اصول خاص خودش را دارد. بطور کلی بهداشت دهان، دندان و مراقبت صحیح از بریس‌های ارتودنسی، نقش مهمی در کاهش درد دارند. هر چه بیشتر به این نکات بهداشتی پایبند باشید، کمتر در طول درمان احساس ناراحتی خواهید کرد و دوران درمان را با راحتی بیشتری سپری می‌کنید.
آیا روش یا ابزار دیگری برای ارتودنسی وجود دارد که درد کمتری داشته باشد؟
درمان ارتودنسی به عنوان یک راهکار اصلی و استاندارد، برای تصحیح ناهنجاری‌های دندانی و فکی شناخته می‌شود. با این حال، برخی افراد به دلایل مختلفی از جمله درد‌های ناشی از آن یا مدت‌زمان طولانی درمان، تمایلی به استفاده از این روش ندارند.
در چنین شرایطی، مشاوره با پزشکان متخصص، می‌تواند کمکتان کند تا از ابزار‌ها و روش‌های دیگر ارتودنسی استفاده کنید؛ در ادامه، برخی از این روش‌ها را برایتان شرح داده‌ایم:
ارتودنسی شفاف (نامرئی)؛ مرتب شدن دندان ها با روشی غیر قابل رویت
ارتودنسی نامرئی، به واسطه غیر قابل رویت بودن، قابلیت جابجایی و بهداشت بهتر، محبوبیت زیادی کسب کرده است. این پلاک‌ها، از آنجا که قابلیت جابجایی دارند، همکاری بیشتری را از سوی بیمار می‌طلبند و معمولاً هزینه بالاتری نسبت به درمان‌های سنتی ارتودنسی دارند.
استفاده از مینی براکت‌ها سبب کاهش درد در ارتودنسی خواهدشد
نوعی دیگر از تجهیزات ارتودنسی وجود دارد که به‌عنوان یک گزینه میان ریتینرها و براکت‌های سنتی فلزی شناخته می‌شوند. این براکت‌های کوچک از استیل ساخته شده‌اند و تا سی درصد کوچکتر از نمونه‌های مرسوم هستند و به‌دلیل ابعاد کوچکی که دارند، باعث ایجاد درد کمتری در بیماران می‌شوند.
استفاده از بریس‌های سرامیکی
یکی دیگر از روش‌های موجود برای درمان، استفاده از بریس‌های سرامیکی است که اندکی بزرگتر از بریس‌های معمول هستند، ولی درد بسیار کمتری را به بیمار وارد می‌کنند.
سخن آخر
در این مقاله، به بررسی عوامل موثر بر درد ناشی از ارتودنسی و استراتژی‌های مدیریت و کاهش آن پرداخته‌ایم. اگر با به‌کارگیری این شیوه‌ها، همچنان درد شما کم نشد، پیشنهاد می‌کنیم برای معاینه تخصصی به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
